N
eformalno udruženje građana Virpazara pozvalo je vladu i Ministarstvo održivog razvoja i turizma da nalože obustavljanje procesa dodjele građevinskih dozvola na području nacionalnog parka, dok se ne donese novi Prostorni plan posebne namjene za Skadarsko jezero, čija je izrada u toku. Apeluju da se obustavi svaka gradnja, osim rekonstrukcije, na prostoru za koji se izrađuje PPPN NP Skadarsko jezero i traže promjene državne studije lokacije (DSL) „Mihailovići”, te da se zabrana gradnje primjenjuje sve do donošenja novog planskog dokumenta najduže do jedne godine.
Iz neformalnog udruženja naglašavaju da se ovakva praksa dosad primjenjivala u svim odlukama za izradu prostornih planova posebne namjene, podsjećajući da je 2013. godine zabranjena gradnja u NP Prokletije, koja je i dalje na snazi, sve dok se ne usvoji Prostorni plan područja posebne namjene za NP Prokletije.
– Projekat turističkog naselja Mihailovići standarda pet zvjezdica ne može zavrijediti epitet ekološki opravdanog projekta, niti je utemeljena i opravdana tvrdnja da će dovesti do socijalnog i ekonomskog blagostanja stanovništva, s obzirom na to da je planiran u netaknutom prirodnom ambijentu Nacionalnog parka Skadarsko jezero i u granici zaštitnih zona II i III nacionalnog parka, granicama RAMSAR i EMERALD područja, prema međunarodnim konvencijama o zaštiti močvarnih staništa (RAMSAR) i zaštiti migratornih i divljih vrsta (Bernska konvencija) – poručeno je iz Neformalnog udruženja građana Virpazara.
Oni traže da se obustavi dalji proces izdavanja dozvole s obzirom na to da je, kako naglašavaju, područje pod međunarodnim sporom koji su pokrenuli.
– Prostor Mihailovića u čije okvire ulazi turističko naselje, zajedno sa susjednim Porto Skadar lejk projektom, predmet je međunarodnog procesa po žalbi 2016/4 ispred tijela Savjeta Evrope, koji se vodi u Strazburu pri čemu Sekretarijat Bernske konvencije zahtijeva razmatranje ne samo projekta Porto Skadar lejka već i širu sliku unutar granica EMERALD i RAMSAR lokaliteta itd. kojem naselje Mihailovići pripada. Dosad su održana dva zasjedanja u Strazburu po ovom pitanju, dok u periodu između 12. i 16. juna predstavnici Bernskog i Ramsarskog sekretarijata dolaze u misiju utvrđivanja činjenica, u saradnji sa drugim međunarodnim organizacijama (poimenično IUCN, Evropska unija, RAMSAR, Bern) – naveli su oni.
Podsjećaju i da institucije Evropske unije s posebnom pažnjom posmatraju razvoj i planiranje u ovom zaštićenom području, što, kako upozoravaju, može usporiti otvaranje poglavlja 27.
– Poslanici Evropskog parlamenta, u Rezoluciji na izvještaj Evropske Komisije za Crnu Gore za 2016. godinu u članu 32 pozivaju nadležne crnogorske institucije da preuzmu zaštitarske i konzervacijske mjere vezano za Skadarsko jezero i predmetno područje da bi se očuvao ekološki integritet izražvajući zabrinutost oko ustanovljavanja zaštite za područja koja su identifikovana kao dio Natura 2000 ekološke mreže. Prema viđenom u dostavljenom elaboratu, luksuzni velnes-spa i kongresni turizam uz turističke depandanse ukupne površine 16.812 metara kvadratnih koji se razvija na graničnom području 2. zone zaštite, nije u duhu tradicije, kulture i urušava jedinstveni prirodni ambijent i odlike našeg zaštićenog područja zbog kojih je uspostavljen NP Skadarsko jezero. Elaboratom koji je dostavljen na uvid javnosti se tvrdi da ne postoji značajan uticaj na biodiverzitet, iako za njega nijesu rađena dodatna biodiverzitetska istraživanja. Nulta studija biodiverziteta koja je rađena za potrebe Porto Skadar lejk projekta, a priložena uz ovaj projekat, gotovo za svaku grupu zaključuje potrebu izvođenja dodatnog monitoringa u toku više sezona, te nedovoljnost spomenutog istraživanja za zaključke o ključnim grupama biljaka i životinja. Procjenjivati uticaj na biodiverzitet bez podataka je nedopustivo s obzirom na to da je riječ o području koje je pod međunarodnom zaštitom (RAMSAR, EMERALD lokalitet, važno ptičije i biljno stanište, potencijalno Natura 2000 stanište) kao i zbog činjenice da se neke od biljnih vrsta nalaze na IUCN crvenoj listi kao veoma ugrožene i pritom su zakonom zaštićene u našoj državi – upozoravaju iz grupe građana.
Naglašavaju da je ogroman planirani pritisak na prirodne resurse uzimajući u obzir, kako su kazali, da su slični sadržaji – spa, kongres turizam, turističko naselje planirani okviru susjednog projekta Porto Skadar lejk na 120.000 metara kubnih površine, koji uključuju 80 turističkih smještajnih jedinica za 437 osoba, što sa novim projektom TN Mihailovići iznosi 660 osoba ili duplo više od broja stanovnika na najvećem stalnom naselju na jezeru Virpazar – navode oni.
Kako dodaju, s obzirom na predviđene smještajne kapacitete prema Nacrtu PPPN NP Skadarsko jezero, projekat je nemoguće realizovati.
– U dijelu nacrta plana koji daje smjernice za izradu planske dokumentacije za DSL Mihailovići planira izmjene i dopune koje podrazumijevaju, osim smanjenja građevinskog područja i ograničenje na 30 smještajnih jedinica za koje Montenegro rizort kompani (Porto Skadar Lake) ima već građevinsku dozvolu od 27.3.2015. za 80 smještajnih jedinica prevazilazeći i sam planirana ograničenja. Prema Planu upravljanja NP Skadarsko jezero lokacija TN Mihailovići se nalazi u zoni II nacionalnog parka, dok se netačno navodi da je u pitanju zona III. Zaštita prirodnih procesa i flore i faune je prioritetni cilj za ovu zonu dok bi planirana izgradnja u predloženom obimu potpuno devastirala faunu. U zoni II su dozvoljene strogo kontrolisane turističke aktivnosti, dok se u planovima nigdje ne navodi koje će aktivnosti biti dozvoljene posjetiocima, kuda i koliko smiju prolaziti brodovi i slično – kazali su iz Udruženja građana Virpazar.A.O.


Projekat otvara vrata nelegalnoj gradnji

Iz udruženja građana navode da je uništeni prirodni pejzaž, kao bitna odlika nacionalnog parka, direktno vidljivi negativan uticaj. Naglašavaju da ovaj projekat otvora vrata novoj gradnji, kako legalnoj, tako nelegalnoj.
– Unapređenje postojeće, posebno putne infrastrukture, diže talas bespravne gradnje i ostalih nelegalnih aktivnosti koje će u odsustvu kontrole i suzbijanja istih dovesti do potpunog kolapsa Nacionalnog parka i trajne degradacije predionih ambijentalnih odlika zbog kojih je park i ustanovljen. Zahtijevamo od Vlade Crne Gore i resornog ministarstva, da investiraju u revitalizaciju postojećih turističkih objekata, starih naselja i kamenih kuća i objekata u vlasništvu lokalnih mještana, kako bi lokalne zajednice privređivale više, pružajući smještaj i usluge u skladu sa tradicijom, kulturom i vrijednim prirodnim okruženjem – poručili su oni.